22ste AFFF
Amsterdam

19 – 26 april 2006

 

Horror in Amsterdam

 

In maart gaat de horrorfilmfan naar Brussel om er het Brussels Internationaal Festival van de Fantastische Film (BIFFF) bij te wonen; in april trekt hij naar Amsterdam waar het Amsterdams Festival van de Fantastische Film (AFFF) plaatsvindt. De twee zusterfestivals zijn beide aangesloten bij de Europese Federatie van Festivals van de Fantastische Film (EFFFF). Daarom mogen beide festivals een Zilveren Méliès uitreiken aan de beste Europese productie. Alle films die een Zilveren Méliès in de wacht slepen, zijn meteen genomineerd voor de Gouden Méliès die later op het jaar wordt toegekend. Dit jaar wordt de Gouden Méliès in Espoo in Finland uitgereikt.

 

Deels programmeren beide festivals natuurlijk dezelfde films. Dat is geen nadeel, want zo krijg je de gelegenheid films te zien die je in Brussel gemist hebt. Het merendeel zijn trouwens andere films. Elk festival heeft bovendien zijn eigenheid. Amsterdam nodigt elk jaar een bekende naam uit de filmwereld uit en bekroont diens carrière met een Lifetime Achievement Award. Tegelijkertijd wordt er een retrospectieve rond zijn oeuvre vertoond. Zoals het Zevende Spoor in Cinema Nova in Brussel, werkt Amsterdam rond een thema in de Melkweg. Ook dit zorgt voor een heel eigen programmering. Dit jaar was “Marx Attacks” als thema aangekondigd met films uit het voormalige Oostblok. Wegens de hoge kostprijs om deze films in Amsterdam te krijgen, werd het onderwerp uiteindelijk vervangen door “Stranger than Fiction”, een reeks fictieve documentaires. Hopelijk krijgen we een van de volgende jaren de films uit het Oostblok toch nog te zien. Daar zitten ongetwijfeld heel wat onbekende pareltjes tussen.

 

De openingsavond op 19 april startte met de vertoning van “Frankenstein” uit 1910 van J. Searle Dawley. Filmhistorici beschouwen deze “Frankenstein” als de eerste echte horrorfilm. Als festivalopener was er de visueel verbluffende “MirrorMask” van Dave McKean en Neil Gaiman met hun Alice in Wonderlandverhaal. In 2003 was McKean de gast op Anima, het festival van de Animatiefilm. Tevens organiseerde de Leuvens stadsbibliotheek Tweebronnen de tentoonstelling “Narcolepsy” over McKeans werk. Ik herinner mij een schitterende tentoonstelling! Daarom waren mijn verwachtingen voor “MirrorMask” hooggespannen. De film is in een woord fantastisch, een waar visueel festijn. Het verhaal is echter niet zo bijzonder.

 

Enkele sterke films die ook al in Brussel te zien waren, zijn “Storm” van Måns Mårlind en Björn Stein en “Fragile” van Jaume Balagueró. Tijdens het BIFFF miste ik ze, nu kon ik mijn schade inhalen. “Storm” behaalde in Amsterdam de Zilveren Méliès voor de beste Europese Fantastische Film. Het juryrapport prijst “Storm” als “stijlvol, snel, diepzinnig, stimulerend en herkenbaar. Deze film heeft een trendy, moderne stijl die aantoont dat een flitsend uiterlijk gecombineerd kan worden met echte, sympathieke personages en een hoogwaardige inhoud”.

 

Ook van “Sympathy For Lady Vengeance” van de Zuid-Koreaan Chan-wook Park verwachtte ik veel. De regisseur verraste in 2003 met het ijzersterke “Oldboy”. Omdat “Oldboy” stukken beter is, waren sommige kijkers ietwat ontgoocheld. Toch behaalde “Sympathy For Lady Vengeance” een vijfde stek in de publieksenquête.

 

De Koning van de B-film

 

Het AFFF had Roger Corman (geboren op 5 april 1926) als eregast uitgenodigd. De regisseur/distributeur/producer is nu een krasse tachtiger. Nederland zou geen Holland meer zijn, mochten de organisatoren hun gast niet meenemen naar de Amsterdamse Walletjes. Even liep het bijna mis. Roger Corman struikelde in een coffeeshop, gelukkig zonder veel erg. Dat ontlokte hem de commentaar “I thought that was the way you were supposed to go OUT of here”. In de jaren 1950 regisseerde hij exploitatiefilms. In 1971 richtte hij zijn eigen productie- en distributiemaatschappij “New World” op. Hij heeft honderden films geproducet waaronder de eerste films van Martin Scorsese en Joe Dante. Als distributeur trad hij op voor de films van Ingmar Bergman, Frederico Fellini en Akira Kurosawa. Roger Corman geldt als de ontdekker van Jack Nicholson. Uit zijn rijke carrière werden de LSD-film “Trip” met Peter Fonda naar een scenario van Jack Nicholson, de hippiekomedie “Gas-s-s-s” en “The Masque Of The Red Dead” vertoond. Deze laatste film is een van de negen verfilmingen van verhalen van Edgar Alen Poe die Roger Corman maakte. De internetfilmbank IMDB vermeldt driehonderd vijfenzeventig films die hij producete en vijfenvijftig die hij regisseerde!

 

De moord op Bill Gates, de waarheid achter de maanlanding en nog veel meer

 

Het leukste onderdeel van het AFFF was de reeks “Stranger than Fiction” met enkele nepdocumentaires. In een mockumentary is de grens tussen speelfilm en documentaire, tussen fictie en waarheid zeer smal. Het genre werd bekend met “This Is Spinal Tap” (Rob Reiner, 1984) en brak door met “The Blairwitch Project” (Daniel Myrick en Eduardo Sánchez, 1999). Al enkele keren was “Dark Side On The Moon” ofwel “Opération Lune” op tv te zien. Stanley Kubrick werd zogezegd door de NASA ingehuurd om de maanlanding te verfilmen, mocht de echte landing mislukken. Je kijkt erheen en vraagt je af hoe het nu zit. Het intelligente scenario komt heel geloofwaardig over. Politici als Henri Kissinger en Donald Rumsfeld spelen het spel mee. Pas tijdens de aftiteling begint iedereen te lachen. Wanneer astronaut David Bowman ter sprake komt, zou de sf-kijker beter moeten weten. Die kennen we immers uit “2001: A Space Odyssey” (1968, Stanley Kubrick). Andere fictieve personages in “Dark Side On The Moon” zijn Jack Torrance uit “The Shining” (1980, Stanley Kubrick) en Dimitri Muffley uit “Dr. Strangelove” (1964, Stanley Kubrick). Eenzelfde samenzweringstheorie was in 1978 het uitgangspunt van de speelfilm “Capricorn One” van Peter Hyams over een gespeelde landing op Mars.

 

Een andere nepdocumentaire “C.S.A.: The Confederate States Of America” insinueert dat het Zuiden de de burgeroorlog won. “Incident At Loch Ness” van Zak Penn volgt de incidentrijke zoektocht van Werner Herzog naar het monster uit Schotland. Deze mockumentary strandde op de tweede plaats voor de publieksprijs. De Russische documentaire “First On The Moon” wil ons overtuigen dat de Russen dertig jaar voor de Amerikanen op de maan stonden, maar was wat langdradig. De dwergkosmonaut maakt het verhaal ook helemaal ongeloofwaardig. Grappig was de voorfilm “The Old Negro Space Program” over de Negro-American Space Society of Astronauts, de NASSA over zwarte astronauten in de VS. In “Nothing So Strange” wordt niemand minder dan Bill Gates vermoord. Zo belandt hij in het illustere rijtje van Paul McCartney die ook na zijn dood door een dubbelganger werd vervangen. “September Tapes” gaat dan weer op zoek naar terroristenleider Osama bin Laden.

 

België valt aan, Nederland vecht terug

 

Belgische genrefilms - of beter gezegd de Waalse films - doen het goed in Nederland. Vorig jaar won “Calvaire” van Fabrice Du Welz de Zilveren Méliès. Dit jaar eindigt “Ordinary Man” van Vincent Lannoo eerste in de publieksenquête en brengt dus de Silver Scream Award mee naar ons land.

 

Maar er is ook nieuws van het Nederlandse front. Onze noorderburen werken aan enkele zombiefilms: “Doodeind”, “Horizonica” en “SI8N8”. Aan de zombiefilm “Horizonica” werkt Cerberusredacteur Ton Van Rooy mee. De titelsong “Zombies” wordt door Henk Westbroek van “Het Goede Doel” gezongen. De première zou voor eind dit jaar zijn.

 

Het AFFF telt minder randevenementen dan het BIFFF. Zo worden er geen tentoonstellingen ingericht. Wel zijn er ‘s avonds party’s. Bovendien was er dit jaar de meezingversie van de “The Rocky Horror Picture Show” (Jim Sharman, 1975). Voor deze karaokeversie komt het publiek verkleed, zingt mee en speelt scènes na.

 

AFFF 2007

 

De volgende editie van het festival vindt plaats van 18 tot 25 april 2007. Dezelfde locaties worden onder voorbehoud gebruikt, want het Filmmuseum Cinerama wordt afgebroken om plaats te ruimen voor de nieuwe “De La Mar Theaters” van Joop van den Ende. De sloop wordt echter keer op keer verdaagd zodat de hoop groeit dat het AFFF ook in 2007 voorstellingen in Cinerama zal kunnen organiseren.

 

STRANGER THAN FICTION

 

Aro Tolbukhin, En La Mente Del Asessino. (Agustí Villaronga, Lydia Zimmermann, Isaac-Pierre Racine, 2002)

C.S.A.: The Confederate States of America. (Kevin Willmot, 2004)

Dark Side Of The Moon. (William Karel, 2002)

First On The Moon. (Alexey Fedorchenko, 2005)

Incident At Loch Ness. (Zak Penn, 2004)

Il Mistero Di Lovecraft – Road To L.  (Federico Greco en Roberto Leggio, 2004)

Nothing So Strange. (Brian Flemming, 2002)

September Tapes. (Christian Johnston, 2002)

 

ROGER CORMAN

 

Gas-s-s-s (1971)

The Masque Of The Red Death (1964)

The Trip (1967)

 

PALMARES AFFF 2006

 

Zilveren Méliès: Storm. (Måns Mårlind en Björn Stein, Zweden, 2005)

 

Black Tulip Awards

Beste Lange speelfilm: Naboer / Next Door (Pål Sletaune, Noorwegen, 2005)

Beste speelfilmdebuut: MirrorMask (Dave McKean, GB, 2006)

Beste Korte Film: Doll Nr. 639 (Andras Gyorgy Desi en Gabor Moray, Hongarije 2005)

 

Publieksprijs Silver Scream Award: Ordinary Man (Vincent Lannoo, België, 2005).

 

Top-5 Silver Scream (met bijhorende waardering)

 

8,39 Ordinary Man. (Vincent Lannoo, België, 2005)

8.23 Incident At Loch Ness. (Zak Penn, 2004)          
8,15 Slither. (James Gunn, 2005)        
8,094 C.S.A.: The Confederate States of America. (Kevin Willmott, 2004)   
8,086 Sympathy For Lady Vengeance (Chan-wook Park, Zuid-Korea; 2005)

PRAKTISCH

 

AFFF 2006

19 – 26 april 2006

Filmmuseum Cinerama, De Melkweg, De Uitkijk. Alle zalen liggen op wandelafstand van het Leidse Plein.

 

AFFF 2007

18 – 15 april 2007

Filmmuseum Cinerama, De Melkweg, De Uitkijk

 

Meer info:

www.afff.nl

www.melies.org

 

Frank Beckers