Retrofuturisme op het BIFFF
Festiv’Art
Festiv’Art, de jaarlijkse tentoonstelling van het Brussels Internationaal Festival van de Fantastische Film, ademt dit jaar een lang vervlogen Victoriaanse sfeer uit. We zitten volop in de industriële revolutie van de negentiende eeuw, die in een overtreffende trap lijkt plaats te grijpen. We bevinden ons in een verleden, maar tegelijkertijd in een toekomst. We zijn in en parallelle wereld aanbeland, waarin de stoommachine de belangrijkste energiebron is en waar luchtballonnen tussen wolkenkrabbers vliegen. Gebouwen, machines en gebruiksvoorwerpen zijn niet uit plastic of siliconen opgetrokken, maar uit hout, metaal en leder. Er is geen sprake van globalisatie, wereldwijde communicatiesystemen of miniaturisatie. De grote technologische evoluties uit de ons vertrouwde twintigste eeuw hebben hier niet plaatsgevonden. Kortom, we leven in de wereld van de stoompunk.
Steampunk
Sciencefiction auteur K.W. Jeter bedacht de term steampunk om zijn eigen verhalen te benoemen. Zijn ‘Morlock Night’ uit 1979 is een vervolg op ‘De Tijdmachine’ van H.G. Wells. Jeter vertelt hoe de Morlocks uit Wells’ roman terug in de tijd reizen en het Londen van 1890 binnendringen. Zijn collega-schrijvers Tim Powers met ‘The Anubis Gates’ en James P. Blaylock met ‘Homunculus’ zijn de medegrondleggers van dit subgenre van sciencefiction.
Steampunk geraakte bij het brede publiek bekend toen de boegbeelden van de cyberpunk, William Gibson en Bruce Sterling, hun krachten bundelden in de roman ‘The Difference Engine’. De titel verwijst naar de mechanische rekenmachine, een voorloper van onze computers, die door de Engelse wiskundige Charles Babbage bedacht werd. Afgewerkt zou het toestel uit vijfentwintig duizend onderdelen bestaan en vijftien ton wegen. Charles Babbage heeft dit gevaarte echter nooit voltooid.
Steampunk heeft ondertussen een vaste plek in de populaire cultuur verworven met films als ‘Brazil’ van Terry Gilliams, ‘Délicatessen’ van Jean-Pierre Jeunet of ‘Wild Wild West’ van Barry Sonnenfeld. Uit Japan komen de animes ‘Howl’s Moving Castle’ van Hayao Miyazaki en ‘Steamboy’ van Katsuhiro Otoma. In de stripwereld zijn er onder andere ‘League Of Extraordinary Gentlemen’ van Allen Moore en de albums van François Schuiten. In Seattle komen sciencefictionfans samen op Steamcon, de jaarlijkse steampunkconventie. In november 2010 is er de tweede editie met als thema ‘Weird Weird West’. James P. Blaylock zal een van de eregasten zijn.
Ook een aantal beeldende kunstenaars creëren een steampunk universum. Twee ervan werden dit jaar door het BIFFF uitgenodigd.
Beelden en foto’s van een verleden toekomst
Stéphane Halleux geraakte als kind in de ban van de kinetische mobielen van Jean Tinguely. Hij schept nu zelf beelden van hout, geoxideerd metaal en leder. Veertig werken uit privé-collecties zijn in Thurn & Taxis bijeengebracht.
De sculpturen van Stéphane Halleux worden met foto’s van Sam Van Olffen aangevuld. De catalogus omschrijft de fotograaf als ‘Hij houdt van de kernbom, eenden en kathedralen en beschouwt zichzelf als een klein radertje in de wereldmachine.’ De foto’s sluiten wonderwel aan bij de beelden van Stéphane Halleux.
Festiv’Art 2010 is een geslaagde tentoonstelling met veel sfeer voor al wie nostalgisch is naar een geïdealiseerde, Victoriaanse wereld.
Festiv’Art
8 – 20 april 2010
Vernissage: vrijdag 9 april, 18 uur.
Thurn & Taxis
Havenlaan 86C, 1000 Brussel
Meer info:
www.stephanehalleux.com
vanolffen.blogspot.com
Frank Beckers
Klik hier om een tekst te typen.
Maak jouw eigen website met JouwWeb